به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

گرشاسب‌نامه پس از شاهنامه مهم‌ترین متن حماسی ایرانی هاست

تاریخ انتشار: ۵ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۵۷۳۹۶

یوسفعلی میرشکاک، شاعر و پژوهشگر، در چهارمین جلسه از فصل اول سلسله درس‌گفتار‌های زیبائی شناسی زبان فارسی، به گرشاسب‌نامه اسدی‌طوسی پرداخت و گفت: اسدی‌طوسی خواسته در سبک هندی حماسه سرایی کند. درحماسه بنا بر اغراق است و اسدی هم بنا را بر تصاویر پیچیده و استعاره گذاشته است.

یوسفعلی‌میرشکاک در این برنامه که به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد اظهار کرد: گرشاسب‌نامه پس از شاهنامه مهم‌ترین متن حماسی ماست و در جای خود اهمیت بسزایی دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همچنین بهمن‌نامه ایرانشاه ابن ابی الخیر و حماسه‌های دیگر...

اهمال‌کاری حفظ مواریث

وی در ادامه با اشاره به خریده شدن نسخ اصلی متون تاریخی ما توسط غربی‌ها و انتقاد از اهمال در این خصوص اظهار کرد: خریداری شدن نسخه‌های خطی توسط غربی‌ها نتیجه اهمال ما درحق مواریث گذشته است. هرچند اگر غربی‌ها نبودند ما همین «فرامرزنامه» و «بانوگشسب نامه» ناقص را هم نداشتیم. به هرحال هنوز اساطیر ما به صورت دائره‌المعارف در نیامده و بخش اعظم حماسه‌های منظوم ما منتشر نشده است.

اهمیت شخصیت و ماجرا‌ها

میرشکاک یادآور شد: فراموش نکنیم که در ساحت اسطوره‌شناسی برجستگی شعر و شاعر، در درجه چندم اهمیت است و آنچه مهم است شخصیت (قهرمان، پهلوان، شهریار) و ماجرا‌هایی است که برایش پیش می‌آید. نیاکان ما، چون به ظاهر شاهنامه توجه داشتند و هیچ‌کدام از شاعران دیگر را هم‌سنگ حکیم توس ندیدند، از حفظ وحراست منظومه‌هایی، چون زال نامه، فرامرز نامه، بیژن نامه، بانو گشسب نامه و... غفلت کردند.

ورود به ساحت اسطوره‌شناسی

میرشکاک به اهمیت و لزوم شناختن اساطیر تأکید و خاطرنشان کرد: اگر اساطیرمان را به درستی بشناسیم و آن‌ها را گردآوری کنیم، می‌توانیم به آسانی وارد ساحت اسطوره‌شناسی تطبیقی شده و به شناخت اساطیر مصر و یونان و روم و حتی اساطیر اسکاندیناوی برسیم. سرزمین‌هایی که اسطوره داشته‌اند دین و پیامبر و تاریخ مدون داشته‌اند.

این شاعر در ادامه این جلسه از عدم توجه به ساخت شعر انتقاد کرد و گفت: ما عادت کرده‌ایم که شعر را بخوانیم و از آن لذت ببریم و دیگر به ساخت شعر و آنچه پشت الفاظ است، توجه نکنیم.

وی افزود: ما بر سطح کلام حکما و شعرای‌مان می‌لغزیم و توقف نمی‌کنیم که چه می‌گویند و چگونه می‌گویند. سعدی را به کلی فراموش کرده‌ایم و حافظ هم به مرور دارد به حاشیه می‌رود.

میرشکاک در ادامه با اشاره به شعری از حنظله بادغیسی، که در ادامه می‌آید، به قافیه درونی دراین شعر اشاره و خاطرنشان کرد: موسیقی درونی شعر حنظله بادغیسی در همان مصرع نخست پیچ می‌خورد و کلمات سپند و فکند بار موسیقایی و زیبایی شناسانه بدیعی دارند:
یارم سپند اگرچه بر آتش همی فکند

ازبهر چشم، تا نرسد مر ورا گزند

او را سپند و مجمر ناید همی به کار

با روی همچو آتش و با خال، چون سپند

این شاعر و پژوهشگر ضمن ابراز ناامیدی از تدریس شعر آزاد و غیر آزاد در دانشگاه، به عبور شاعران از سطح و زیربنای کلام اشاره کرد و افزود: حروف اضافه را نباید اضافه پنداشت. اضافه شمردن این‌ها گزافه است. این حروف در شعر و نثر به منزله اسکلت فلزی ساختمان است و اسم و فعل به منزله دیوار وسقف و کف. اگر از شعر یا نثر همین حروف اضافه را واقعا اضافه بشمریم و حذف کنیم، نظام شعر یا نثر فرو می‌ریزد. این‌ها معنا بخشند و جهت معنا را از هر حیث معلوم می‌کنند. یکی از شاعرانی که قدر این حروف اضافه و شأن معنابخشی آن‌ها را خوب می‌شناخت شاملو بود که البته ایشان هم از نیما یاد گرفته بود.

میرشکاک با اشاره به «سرخ بت و خنگ بت» از عنصری و «آفرین نامه» از ابوشکور بلخی و کلیله دمنه منظوم از رودکی و دیگر منظومه‌سرایان گفت: هرچند آثار این شاعران امروز در دسترس ما نیست، اما همین‌ها مقدمات کار فردوسی را فراهم کردند. این مقدمات به فردوسی که می‌رسد آن را در قالب شاهنامه در می‌آورد که حافظ هویت قومی و هویت دینی ماست.

میرشکاک در پایان اظهار کرد: حکمای ما قبل از اسلام هم «حکمت منظوم» داشته‌اند. گات‌ها و یشت‌ها هم منظوم بوده. اصلا حکمت در شرق و در تمام جهان باستان منظوم بوده است. وقتی به متون آئینی مصر عصر فراعنه یا چین و هند می‌نگریم، می‌بینیم آنچه در صدد انتقال و تعلیم آن بوده‌اند، صورت منظوم داشته است. حکمت در یونان هم تا قبل از سقراط منظوم است. نه تنها ایلیاد و ادیسه هومر بلکه آثار پارمنیدس و دیگر حکمای قبل از سقراط موزون و منظوم است. شناخت هویت قومی هم جز از راه حکمت منظوم ممکن نیست. اگر فردوسی سی سال تلاش کرده تا شاهنامه را بسراید به این خاطر بوده که با این متن قوم خود را به تعالی ببرد.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: شاهنامه فردوسی گرشاسب نامه حماسه سرایان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۵۷۳۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

یک شام خوشمزه و آسان برای علاقه‌مندان به بادمجان

فراروـ  بادمجان یکی از سبزیجات و خوراکی‌های خوشمزه است که علاقه‌مندان بسیار زیادی دارد. می‌توان با اطمینان گفت که بادمجان پایه ثابت بسیاری از غذا‌های ایرانی مثل خورش بادمجان، حلیم بادمجان، کشک بادمجان، یتیمچه، میرزاقاسمی و بسیاری از غذا‌های خوشمزه و متنوع شمالی است. با بادمجان می‌توان غذا‌های متنوعی درست کرد. ترکیب بادمجان با گوجه و پیاز یک ترکیب خوشمزه و رویایی است که در بسیاری از غذا‌ها این ترکیب، برنده است. در این مطلب می‌خواهیم یک غذای خوشمزه و آسان با بادمجان را به شما آموزش بدهیم که در مدت زمان کوتاهی آماده می‌شود و بسیار خوشمزه است. اگر دوست دارید این غذای خوشمزه را برای شام درست کنید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

مواد لازم

بادمجان: ۳ عدد
گوجه فرنگی: ۲ عدد
کشک: ۲ قاشق غذاخوری
پیاز درشت: ۱ عدد
نعناع داغ: ۱ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل و زردچوبه: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم

طرز تهیه

برای درست کردن این غذای خوشمزه ابتدا بادمجان‌ها را پوست و خرد کنید، تلخی بادمجان را بگیرید. کمی روغن داخل یک ماهی تابه بریزید و بادمجان‌ها را داخلش سرخ کنید. بادمجان‌های سرخ شده را بیرون بیاورید و در مرحله بعد پیاز را پوست و خرد کنید و داخل ماهی تابه بریزید. پیاز که کمی سبک شد، گوجه فرنگی را به صورت حلقه‌ای خرد کنید و روی پیاز‌ها بچینید و درب ماهی تابه را ببندید و حرارت را کم کنید تا گوجه همراه با پیاز له شود و بپزد. در مرحله بعد نمک، فلفل و زردچوبه را اضافه کنید و بادمجان‌های سرخ شده را روی پیاز و گوجه بچینید و با گوشتکوب یا پوره‌کن بادمجان و پیاز و گوجه را بکوبید تا له شوند. حالا کشک را اضافه کنید و هم بزنید و درب ماهی تابه را ببندید تا کشک ۱۰ دقیقه با غذا بجوشد و در آخر نعناع داغ را بریزید و اجاق گاز را خاموش کنید. حالا غذای خوشمزه شما آماده است.

نکات مهم

۱ ـ هنگام خرید بادمجان سعی کنید از بادمجان‌های چین اول استفاده کنید؛ چون بادمجان‌های چین دوم و سوم معمولاً پر تخم و تلخ هستند. همچنین موقع خرید بادمجان حتماً بادمجان‌های براق، کشیده و سنگین را انتخاب کنید. حواستان باشد که بادمجان زخمی نباشد. هنگام خرید بادمجان توجه کنید که کلاهک بادمجان هرچه کشیده‌تر باشد، نشان از شیرین بودن آن است. اگر همه این نکات را در خرید بادمجان رعایت کنید، باز هم ممکن است بادمجانی که انتخاب کرده‌اید، تلخ باشد. اگر بادمجان تلخ بود با روش‌های زیر تلخی بادمجان‌ها را بگیرید.

برای گرفتن تلخی بادمجان پوست بادمجان‌ها را بگیرید؛ اما برای اینکه له نشوند، کلاهک بالای آن‌ها را نکنید. آن‌ها را تمیز بشویید؛ سپس بین یک ربع تا نیم ساعت داخل ظرف آب نمکی که کمی از حد معمول شورتر است، قرار بدهید. بعد از آب نمک خارج کنید. با دست فشار دهید تا نمک و آب اضافه آن خارج شود. دیگر نیازی به شستن بادمجان‌ها نیست با این کار هم تلخی بادمجان گرفته می‌شود، هم اینکه موقع سرخ کردن روغن کم‌تری جذب بادمجان می‌شود. روش دیگری که می‌توانید با استفاده از آن تلخی و روغن اضافه بادمجان را بگیرید، این است که بادمجان‌ها را بعد از اینکه سرخ کردید، ۲ تا ۳ بار در آب در حال جوش بگذارید و اجازه دهید هر بار ۱ دقیقه بماند؛ سپس از آب خارج کنید و آب‌کشی کنید. دوباره آب را عوض کنید و جوش بیاورید و این کار را انجام بدهید.

۲ ـ کشک کالری بالایی دارد. اگر اضافه وزن دارید، در مصرف آن احتیاط کنید. از طرف دیگر کشک‌ها درصدی نمک دارند؛ بنابراین در غذا‌هایی که از کشک استفاده می‌کنید، حتماً نمک را بعد از اضافه کردن کشک و چشیدن غذا اضافه کنید. به این نکته توجه داشته باشید که کشک خیلی زود فاسد می‌شود و مسمومیت ناشی از آن هم بسیار شدید است. حتماً از کشک‌های بسته‌بندی شده و پاستوریزه استفاده کنید. البته کشک‌های محلی بسیار خوشمزه‌تر هستند. اگر می‌خواهید از کشک محلی استفاده کنید، حتماً از جای مطمئن تهیه کنید. کشک با اینکه بسیار مغذی است؛ اما نفاخ و دیرهضم است. اگر جزء افرادی هستید که مشکلات گوارشی دارید، در مصرف آن احتیاط کنید. استفاده از نعناع خشک به همراه کشک به هضم آن کمک می‌کند.

۳ ـ اگر بخواهیم به طور مختصر در مورد کاربرد انواع پیاز‌ها توضیح بدهیم، باید از پیاز زرد که معروف‌ترین عضو خانواده پیازهاست، شروع کنیم. این پیاز بهترین گزینه برای پخت و پز است. پیاز سفید از پیاز زرد طعم ملایم‌تری دارد. از نظر کاربرد تقریباً مثل پیاز قرمز است و می‌شود آن را خام خورد و یا در سالاد‌ها و دیپ‌ها از آن استفاده کرد. این پیاز برای غذا‌های مکزیکی هم بهترین گزینه است. پیاز قرمز نسبت به پیاز سفید و زرد فیبر بیشتری دارد و به خاطر رنگ زیبایش می‌توان از آن برای تزئین بشقاب غذا هم استفاده کرد. علاوه‌بر این برای کبابی کردن، سالاد و ساندویچ‌ها هم انتخاب مناسبی است. پیاز‌های قرمز به اندازه کافی عطر و طعم به غذا نمی‌دهند؛ بنابراین معمولاً برای پخت و پز مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.